سـ‌ع‌ـید نوشت

بلاگ و روزنوشت‌های فرهنگی و شخصی سعید ابوالحسنی‌نژاد؛

«سـ‌ع‌ـید نوشت»

بلاگ و روزنوشت‌های فرهنگی و شخصی سعید ابوالحسنی‌نژاد؛

مدتی گفتار بی کردار کردی مرحمت؛
روزگاری هم به من کردار بی گفتار ده
صائب تبریزی

ســ‌ع‌ـــید's book recommendations, liked quotes, book clubs, book trivia, book lists (read shelf)
کارهای خوب!
پیام های کوتاه

◾️ اخرین مطالب...

۴ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «روحانی» ثبت شده است

یادداشت‌ها؛ 

این نوشته با برداشت‌ها و ارجاعاتی از واکنش‌ها و مطالب فعالان فرهنگی و فضای مجازی نوشته شده است.

روز عید فطر و پیش از برگزاری نماز، یک مثنوی بلند توسط مداح مراسم خوانده شد که محتوایی انتقادی نسبت به حاکمیت داشت. شعری که مداح و شاعران آن، با توهین‌های بسیاری از سوی جریان فکری خاصی روبرو شدند!

بیان مشکلات مردم، نقد فاصله طبقاتی (و مسأله‌ی کاخ‌نشینی و کوخ‌نشینی)، نقد برخوردهای قضایی ناعادلانه، حمایت از مستضعف و کارگر، بیان اصول اعتقادی مثل برخورد با دشمن، حراست از دستاوردهای دفاعی و اعتقادی و... مسائلی بود که از تریبون عمومی و در قالب مداحی و شعری با درون‌مایه‌ی اجتماعی مطرح شد. انتقاداتی که طبیعتاً به سران قوا و مسئولین و به تعبیر شعر «صف اول‌نشینان» برمی‌گشت!

انتقاداتی که در دل ویا زبان بسیاری از ما مردم هست، اما به دور از «نگاه صفر و یکی» و باوجود میل و علاقه‌ای که نسبت به کشور خود داریم، آن‌ها را تا رسیدگی، مطرح و دنبال می‌کنیم!

پس از ساعاتی، افرادی (چه در مصاحبه‌ها و چه در فضای مجازی)، شاعران و مداحان و حامیان این نوع نگاه را، بی‌رحمانه به باد توهین گرفتند. دلیل آن هم ادعای توهینی بود که به تعبیرشان نسبت به دولت و شخص رئیس جمهور -در این شعر- صورت گرفته بود!

ماجرا وقتی جالب‌تر شد که از مسئولین دولت و وزرا گرفته تا مسئولین سابق کشور، همراه این جریان شدند و باعث شد تا حامیان یک جریان فکری خاص که خود را مدعی آزادی بیان و شعار «زنده باد مخالف من» می‌دانستند؛ از فضای بوجود آمده سوءاستفاده کنند. چه آنکه وزیر سابق فرهنگ دولت یازدهم، که با ابهام بسیار استعفا کرد، در اینباره از تعابیر و الفاظ زننده‌ای مثل «فرومایه»، «یاوه‌گو» و «یاوه‌سرایی» و... استفاده کرد!

اما همچنان این سوال مطرح است که کدام بیت مصداق توهین به شخص خاصی بوده است!


بی‌تفاوتی در دین ما نهی شده. در عین حال نیز ابزار هنر و قالب شعر و مداحی، راهی سالم و شایسته برای بیان عدالتخواهی است. کاری که از زمان معصومین و در تاریخ نیز رواج داشته! امام خمینی(ره) نیز در همین باره فرمودند: «هنری پاک است که کوبنده سرمایه‌داری مدرن و کمونیسم خون آشام و نابود کننده اسلام رفاه و تجمل و اسلام التقاط باشد.»

به هر حال آن زمانی که شبکه‌ی العربیه به دلیل اشعار و مداحی‌های عربی و آزادی‌خواهانه، علیه رژیم سعودی، میثم مطیعی را مورد تهدید و توهین قرار داد، کمتر کسی فکر می‌کرد که روزی ممکن است جریانی در داخل کشورش به دلیل نقد مسائل اجتماعی و استفاده از ابزار شعر و مداحی دراینباره، او را مورد توهین قرار دهند.

دکتر حاج میثم مطیعی از مداحان جوانی است که به دلیل سبک خاص مداحی و دقت در انتخاب اشعار و برخورد علمی و مستند با مداحی و... نظر بسیاری را به خود جلب کرده است. فردی که بواسطه چند برخورد با ایشان متوجه دغدغه‌هایش شدم که به دنبال مداحی عالمانه و مداحی انقلابی در جایگاه ستایشگری اهل‌بیت (ع) است. دکتر محمد مهدی سیار و میلاد عرفانپور نیز از شاعران جوانی هستند که در این راه همراه شدند و اشعاری با مضامین دینی، انقلابی و اجتماعی برای مداحی سرودند.

جالب است بدانیم که شاعران و مداح این مداحی همان کسانی بودند که مثنوی انتخاباتی «جشن جمهوریت» را پیش از تایید رسمی انتخابات اخیر توسط شورای نگهبان سروده و اجرا کردند. شعری که بسیاری به خاطر این ابیات، کل شعر را به حساب هواداری محض از دکتر حسن روحانی گذاشتند؛
هست ملت همه یار تو، چه باک از دشمن
همه هستیم کنار تو، چه باک از دشمن

و باز هم باید گفت که حالا پیدا کنیم کدام بیت مصداق توهین به شخص خاصی بوده است!

هر نقدی را توهین به حساب نیاوریم و هر توهینی را هم نقد حساب نکنیم تا جای توهین و نقد عوض نشود! برجام یا سیاست‌های رفتاری مسئولین قابل نقد است!

در آخر یک سوال مهم مطرح می‌شود که چرا همین حجم برخورندگی، نسبت به تحریم‌های آمریکایی، توهین‌های آمریکایی، نسخه‌های آمریکایی، تفکرات آمریکایی و... از سوی جمعی که این اشعار انتقادی و اجتماعی را به خود گرفتند رخ نمی‌دهد!

 
شعر کامل و مداحی را از اینجا بخوانید و بشنوید: yon.ir/safeaval


  • سـ‌ع‌ـید
بلاگ‌نوشت؛ 
روزنامه صهیونیستی تایمز اسرائیل در این زمینه نوشت: یکی از کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم ایران در مناظره‌های انتخاباتی، سپاه پاسداران را متهم کرد که با نوشتن شعار علیه اسرائیل روی موشک‌ها، اقدام به مانع‌تراشی در توافق هسته‌ای (موسوم به برجام) کرده است. او گفت چرا شهرهای زیرزمینی موشک را نشان دادند؟ لازم به ذکر است روزنامه‌های سعودی نیز از حمله‌ی این کاندیدا، به توان موشکی نظام خود ابراز رضایت کردند!

  • سـ‌ع‌ـید
بلاگ‌نوشت؛ 
السلام؛
بتازگی و به دعوت پیامکی رئیس جمهور محترم؛ منشور حقوقم را خواندم! تقریباً می‌توان گفت؛ من هم یک حقوقدانم و امیدوار بودم این «منشور حقوق شهروندی»*، یک منشور حقوقی و معتبر؛ ناشی از قوانین رسمی و عادی کشور باشد (و نه صرفاً با ارجاعاتی به آن ماده‌های قانونی)! و البته در این خیال خام بودم که مواد یا تبصره‌های قانونیِ جدیدی را شامل می‌شود که خلاء‌های قانون را، همراه با رفع تعارض قوانین، پوشش داده؛ تازه آن هم با یک ضمانت اجرایی خوب!

اما به دور از تعصب و قضاوت عجولانه یا جناحی، بعد از خواندن نسخه پی‌دی‌اف حقوقم، نه تنها حس آگاهی و اعتلای حقوق شهروندی به من دست نداد، بلکه این حس، حتی تحریک هم نشد!! چرا که بیشتر شبیه یک شب‌نامه یا یک اعلامیه‌ی اجتماعیِ روشنفکرنمایانه بود.

به هر حال امیدوارم به خاطر انتخابات و یا منافع جناحی، در انتشارش عجله نکرده باشند!** هر چند جناح‌های سیاسی غیرهمسو با دولت و البته مردم می‌توانند از بندهای همین منشور، که توسط دولت نادیده گرفته می‌شود؛ سوء یا حسن استفاده کنند!

این نوشته که تحت عنوان «منشور حقوق شهروندی» منتشر شد و خیلی هم مورد تأکید قرار گرفت؛ بیشتر یک قوت قلب بود برای شهروندان تا منشور حقوق‌شان: نترس! تو می‌توانی کار داشته باشی! این را بدان! نترس! تو می‌توانی مسکن داشته باشی! این را بدان! این حق توست...!

خلاصه اینکه ماجرای «از کرامات شیخ ما این است...» بود!

* منشور حقوق‌تان را از اینجا دریافت کنید!

** در اخبار آمده بود که تصمیم داشتند زودتر از اینها منتشر نمایند اما به دلیل کار کیفی و حقوقی بیشتر موکول به آینده شد!

والسلام.


  • سـ‌ع‌ـید
بلاگ‌نوشت؛ سواد فرهنگی؛ 
سواد فرهنگی از واژگان قشنگی است که می‌توان آن را در برنامه‌های تلویزیونی و تریبون‌های سیاسی، بدون کوچک‌ترین شناختی، بکار برد!(1) اما سواد فرهنگی ضروری‌تر از این حرف‌هاست!(2) تا این حد ضروری، که لازم است به جای فرو کردن مباحثی چون «برنامه‌ی روزانه و ساعتی رئیس جمهور» در ذهن نوجوان‌مان(3)،  دروس و مباحثِ کتبِ تحصیلی را، با ظرافت‌هایی، در قالب سواد فرهنگی، آموزش و انتقال داد!(4) نوجوانی که هم او و هم ما به دروس و کتبی دلخوش کرده‌ایم که با خواندن و دانستن آن‌ها، آگاهی‌ها و آمادگی لازم را برای آینده‌ی خود و کشورش کسب می‌کند تا مفید باشد! اما آیا واقعاً همینطور است!؟
ایرانِ ما، با تاریخِ چند هزارساله و اتفاقات تاریخی معاصر و انقلاب اسلامی، ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی زیادی دارد. تاریخ و آداب و رسوم را، مردمانی بوجود آوردند که لازم است آن‌ها را بدانیم و بشناسیم! فرهنگ‌ها و اقوام مختلفی نیز در ایران هستند که لازم است با آن‌ها آشنا باشیم! این لزوم را هم همین سواد فرهنگی تعیین می‌کند! از همان حس وطن‌پرسی گرفته تا اهمیت آگاهی از تاریخ و آشنایی با فرهنگ!

از طرفی سواد داشتن مهم است! از سواد خواندن و نوشتن که ابتدایی‌ترینِ سوادهاست گرفته تا سوادهای اجتماعی و ارتباطی؛ مثل سواد رسانه‌ای، سواد فضای مجازی و... که می‌توان آن‌ها را مکمل یا زیرمجموعه‌ی سواد فرهنگی دانست! در کنار این مسائل، شناخت ما از تاریخِ جامعه و از جغرافیای بومی، مناسبات و رفتار اجتماعی و شناخت آداب و رسوم فرهنگی و از همه مهم‌تر واکنش فکری و رفتاری مناسب نسبت به این‌گونه مسائل، تقریبا سواد فرهنگی ما را تشکیل می‌دهد!

برای با سواد شدن راه‌های زیادی پیش‌روی ماست اما بهترین راه‌ کسب سواد فرهنگی کتاب است که البته فضای مجازی، سینما و رسانه، هنر و تجربه‌گرایی را هم باید به آن اضافه کرد!
شاید با چند مصداق و مثال ماجرا روشن‌تر شود؛ طبق مباحثی که گفته شد حالا باید بدانیم که اگر کسی، به مردمان شهر یا روستایی، بخاطر لهجه یا نوع پوشش خاص آن‌ها بخندد یا آن‌ها را تمسخر کند، این کار؛ نه تنها چیزی جز بی‌سوادی فرهنگی نیست بلکه آن فرد، از بی‌شعوری اجتماعی نیز رنج می‌برد و اطرافیانش را هم رنج می‌دهد! یا باید بدانیم که فردی در تاریخ بود که ظرف مدت سه-چهارسال امیرکبیر شد و در کم‌ترین زمان‌ها، توانست بزرگترین و ریشه‌ای‌ترین کارها را انجام دهد!(5)
دانستن این مسائل مجموعاً به آگاهی اجتماعی ما کمک می‌کند! چون سواد فرهنگی فقط برای یک فرد نیست بلکه برای جامعه است! پس جامعه‌ای که به نقش فرد (نه بشکل فردمحوری، بلکه بشکل فرد اجتماعی) اهمیت بدهد(6) و مشارکت اجتماعی افراد در آن مهم باشد؛ تا با سواد فرهنگی رفتار صحیح و «همزیستیِ احترام‌برانگیز» در آن شکل بگیرد، جامعه‌ی با فرهنگی خواهد بود! به شرطی که این مشارکت ناشی از آگاهی و سواد فرهنگی باشد نه اجبار!(7)
در گذشته که گوگل آفریده نشده بود، سواد فرهنگی را از کتاب‌هایی چون «به من بگو چرا، دانشنامه‌ی اطلاعات عمومی و کتب تاریخی و از این دست کتاب‌های قطور بدست می‌آوردیم! هر چند که امروز سواد فرهنگی مسأله‌ی بسیار فراگیر و وسیعی است.

خلاصه، این‌ها را گفتم که به اینجا برسم؛ تصمیم دارم مطالب کوتاه و مختصری از تاریخ گرفته تا واقعیات اجتماعی را تحت عنوان سواد فرهنگی در بلاگ منتشر کنم!


پی‌نوشت:

1.  البته که ما هم تازه با این مفهوم آشنا شدیم و با پرس‌و‌جو از اساتید و چند یادداشت محدودی که در این‌باره به زبان فارسی موجود بود، این مطلب را با شما در میان گذاشتم! ارائه‌ی یک تعریفِ قطعی از سواد فرهنگی، دشوار است اما با چند نمونه‌گویی به زبان ساده، می‌توان مفهوم و مصداق‌های آن را انتقال داد!

2.  مفاهیم جدید فرهنگی از جمله سواد فرهنگی، مهندسی فرهنگی، دموکراسی فرهنگی و... در جامعه شناسی و علوم اجتماعی مطرح شده که اگر ایرانیزه و اسلامیزه شود، خیلی هم خوب و کاربردی است!

3.  درباره این مطلب، شاید بیشتر بنویسم! خیلی عجیب بود! دانش آموز باید برنامه‌ی روزانه رییس جمهور روحانی را با ذکر عناوین و ساعت حفظ کند و در امتحان بنویسد تا نمره بیاورد!  (تصویر آن در کانال تلگرام بارگذاری شد!) روند تغییر در نظام تحصیلی در قالب طرح تحول آموزش و پرورش سالیانی است روی میز وزرای آموزش و پرورش خاک می‌خورد. یکی از مهمترین آن‌ها نیز تغییر روند درسی و مباحث کتب درسی در مقاطع مختلف تحصیلی است. همه اتفاق نظر دارند که بسیاری از مباحث کتب درسی قابلیت حذف دارند تا به جای آن‌ها مباحث کاربردی و مورد نیاز با جامعه امروز و تربیت نسل آتی قرار گیرد!

4.  یک آرزوی دست نیافتی در دولت‌ها!

5.  اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب در دیداربا اعضای هیأت دولت مورخ ۱۳۹۵/۰۶/۰۳

6.  فردگرایی، خودمحوری و منفعت‌طلبی شخصی در مقابل انسان اجتماعی و کلیدواژگانی همچون: دین اجتماعی و رفتار اجتماعی و دلسوزی اجتماعی و هویت اجتماعی و نقش اجتماعی  قرار گرفته است که باید بیش از این‌ها مورد توجه قرار گیرد!

7.  برداشتی از صحبت‌ها و یادداشت‌های اساتید: اسماعلی کاووسی، محمد جعفر محمد زاده و محمود شهابی

* این نوشته یک یادداشت علمی و پژوهشی نیست و ممکن است از نظر اساتید و نگاه علمی کمبودهایی داشته باشد!

  • سـ‌ع‌ـید

بایگانی